Informacje

Oznaczenie wartości odżywczej

OZNACZENIE WARTOŚCI ODŻYWCZEJ
(wg stanu prawnego w dniu 7 lipca 2014 r.)

Znakowanie żywności wartością odżywczą jest dobrowolne i oznacza podanie wszelkich informacji umieszczonych w oznakowaniu środka spożywczego, dotyczących wartości odżywczej zdefiniowanej w art. 3 ust. 3 pkt. 50) ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, ktĂłra brzmi:

Wartość odżywcza – szczegĂłlne wartości środka spożywczego ze względu na:

a) energię (wartość kaloryczną) niezależnie od tego czy środek spożywczy jej dostarcza i w jakiej ilości lub

b) składniki odżywcze, niezależnie od tego czy środek spożywczy je zawiera czy nie.

Kwestie znakowania żywności wartością odżywczą reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą. Rozporządzenie jest aktem wykonawczym do art. 51 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Rozporządzenie stanowi wdrożenie przepisĂłw dyrektywy Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środkĂłw spożywczych. 

Znakowanie środkĂłw spożywczych wartością odżywczą jest dobrowolne. Jeżeli jednak w oznakowaniu, prezentacji albo reklamie tego środka spożywczego  podaje się oświadczenie żywieniowe lub zdrowotne, wtedy oznaczenie wartości odżywczej na opakowaniu jest obowiązkowe.

W  nowym Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)  nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r.  w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, ktĂłre stosuje się od 14 grudnia 2014 r. oznaczenie wartości odżywczej zostanie włączone do oznaczeń obowiązkowych, jednak obowiązek ten nie będzie obejmował  jaj w skorupkach, jako żywności nieprzetworzonej, ktĂłra zawiera pojedynczy składnik lub pojedynczą kategorię żywności.

Znakowanie środka spożywczego wartością odżywczą może obejmować informacje z dwĂłch grup składnikĂłw:
Grupa I: wartość energetyczna oraz zawartość białka, węglowodanĂłw i tłuszczu,
Grupa II: wartość energetyczna oraz zawartość białka, węglowodanĂłw, cukrĂłw, tłuszczu, kwasĂłw tłuszczowych nasyconych, błonnika pokarmowego i sodu.

Wszystkie oznaczenia dotyczące wartości odżywczej podaje się w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml środka spożywczego. Dodatkowo można podawać w oznaczeniu przeliczenie na ilość produktu przeznaczonego jednorazowo do spożycia zgodnie z informacją podaną na opakowaniu lub w przeliczeniu na jedną porcję, jeżeli w oznakowaniu jest podana liczba porcji.

Wartość energetyczną określa się w kilodżulach (kJ) lub kilokaloriach (kcal) stosując wspĂłłczynniki przeliczeniowe podane w § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 25 lipca 2007r.

Zawartość składnikĂłw z obu grup wyraża się w gramach, tylko ilość cholesterolu podaje się w miligramach (mg).

Informacje dotyczące wartości odżywczej podawane są w sposĂłb uporządkowany, najlepiej w postaci tabeli. W przypadku sprzedaży luzem, informacje o wartości odżywczej mogą być podawane na ulotkach, wywieszkach lub innych dokumentach przeznaczonych dla konsumenta.

OprĂłcz wymienionych powyżej grup składnikĂłw, znakowanie wartością odżywczą może dotyczyć innych składnikĂłw żywności, takich jak np. kwasy tłuszczowe lub cholesterol. W takim przypadku zawartość tych składnikĂłw podaje się w następujący sposĂłb: tłuszcz (g), w tym: kwasy tłuszczowe nasycone (g), kwasy tłuszczowe jednonienasycone (g), kwasy tłuszczowe wielonienasycone (g), cholesterol (mg).

Wszystkie oznaczenia wartości odżywczej dotyczą wartości średniej, ustalonej na podstawie analizy wykonanej przez producenta lub w wyniku obliczenia (w przypadku żywności złożonej), a także na podstawie dostępnych tabel wartości odżywczej środkĂłw spożywczych. Aktualnie stosuje się „TABELE SKŁADU WARTOŚCI ODŻYWCZEJ ŻYWNOŚCI” – H. Kunachowicz i in., Wydawnictwa Lekarskie PZWL Warszawa 2005. Według powyższych tabel skład 100 g części jadalnych jaj kurzych jest następujący:
 
Wartość energetyczna - 582 kJ/139 kcal
Woda - 76,2 g
Białko ogĂłlne - 12,5 g
Tłuszcz - 9,7 g
Cholesterol - 360 mg
Węglowodany ogĂłlne - 0,6 g