Rynek europejski - zakaz eksportu pszenicy z Ukrainy – Agro Tydzień nr 263 z dn. 22.10.2012 r.
Jak podała w dniu 19.10 agencja Reuters, władze Ukrainy w porozumieniu z przedsiębiorcami zadecydowały o wprowadzeniu zakazu eksportu pszenicy. Ma on obowiązywać´ od dnia 15.11.2012 r. Informacja ta przełożyła się na duże podwyżki cen pszenicy na giełdach światowych w piątek 19.10. Wcześniejsze doniesienia z Ukrainy mĂłwiły o ograniczeniu eksportu tego zboża w bieżącym sezonie do 4 mln t. Następnie media donosiły o zwiększeniu tej ilości do 5 mln t. Od początku sezonu do 16.10 eksport wyniĂłsł już 3,57 mln t pszenicy. Jednak podpisane już kontrakty przewidują do 20.11 eksport łącznie 5,42 mln t ziarna pszenicy. Nie jest do końca jasne, czy zakaz będzie obejmował rĂłwnież dotychczas zakontraktowane zboże czy będzie ono mogło zostać ´ wyeksportowane bez ograniczeń . Na początku listopada mają zostać podjęte szczegĂłłowe decyzje odnośnie do warunkĂłw obowiązywania zakazu. Jak wynika z szacunkĂłw Międzynarodowej Rady Zbożowej (ang. IGC - International Grains Council), w ubiegłym sezonie Ukraina sprzedała na rynku międzynarodowym 5,4 mln t pszenicy. Oznacza to, że gdyby udało się w bieżącym sezonie zrealizować eksport całej dotychczas zakontraktowanej ilości ziarna, to ilość ta byłaby bardzo zbliżona do tej sprzedanej w ubiegłym sezonie. Jednocześnie jest to ilość o 1,1 mln t wyższa niż w poprzednim kryzysowym okresie (susza i niskie zbiory w sezonie 2010/11), ale z drugiej strony aż o 3,9 mln t niższa niż w okresie dobrych zbiorĂłw (sezon 2009/10).

Nieodległa perspektywa wyczerpania się nadwyżki eksportowej Ukrainy, może spowodować efekt domina. WkrĂłtce potem prawdopodobnie wyczerpią się możliwości eksportowe w Rosji. Choć większość analitykĂłw spekuluje, że Rosja rĂłwnież wprowadzi zakaz eksportu, konieczne dostosowania na rynku wcale nie muszą oznaczać´ administracyjnego zakazu. Ponadto ograniczone są możliwości eksportu pszenicy z Kazachstanu, przede wszystkim ze względu niskie zbiory (wg IGC 11 mln t wobec prawie 23 mln t rok wcześniej). Prawdopodobnie wycofanie się z handlu krajĂłw Basenu Morza Czarnego zwiększy znacząco popyt na zboże z Unii Europejskiej. Niemniej, już teraz eksport unijnego ziarna pszenicy jest stosunkowo duży. Jak podaje Sparks Polska, w dniach 1.07-16.10.2012 Komisja Europejska wydała licencje na eksport 4,68 mln t pszenicy mi lekkiej w porĂłwnaniu z 4,35 mln t w tym samym okresie przed rokiem.

Prognozy światowej podaży i zużycia zbĂłż – Agro Tydzień nr 264 z dn. 29.10.2012 r.
Międzynarodowa Rada Zbożowa (International Grains Council - IGC) po raz kolejny obniżyła prognozę światowej produkcji zbĂłż w sezonie 2012/13. W stosunku do pierwszych prognoz, ktĂłre zostały opublikowane w maju, produkcja zbĂłż została obniżona już łącznie o 6% (112 mln t). Mniejsza podaż znajdzie odzwierciedlenie w niższym zużyciu zbĂłż na pasze i cele przemysłowe oraz dalszym spadku zapasĂłw końcowych. W dniu 25 października IGC opublikowała kolejny numer swojego comiesięcznego raportu o światowym rynku zbĂłż. W stosunku do wydania z ubiegłego miesiąca obniżono o ponad 5 mln t prognozę światowej produkcji zbĂłż w bieżącym sezonie. Obecnie eksperci IGC oceniają, że wyniesie ona 1761 mln t. Odkąd w maju br. ICG po raz pierwszy opublikowała prognozy zbiorĂłw w sezonie 2012/13 w kolejnych wydaniach są one obniżane. W maju oczekiwano jeszcze, że na świecie może zostać zebrane 1873 mln t zbĂłż. Dziś mĂłwi się, że o 112 mln t (6,0%) mniej. I tak, o ile w maju oczekiwano jeszcze, że w sezonie 2012/13 produkcja zbĂłż będzie o 1,7% wyższa niż w ubiegłym sezonie, to teraz oczekuje się, że będzie o 4,7% niższa. Te zmiany w oczekiwaniach znalazły swoje wyraźne odzwierciedlenie w szybkim wzroście cen w okresie czerwiec-sierpień br.

Obecnie IGC prognozuje, że podaż zbĂłż (tu rozumiana jako suma zapasĂłw początkowych i produkcji) będzie w bieżącym sezonie o prawie 88 mln t (3,8%) niższa niż w sezonie ubiegłym. Tak duży spadek podaży będzie wymagał odpowiednich dostosowań po stronie zużycia zbĂłż. Po raz pierwszy od wielu lat ma ono być niższe niż w sezonie poprzednim (wg danych USDA poprzednio taka sytuacja miała miejsce 12 lat temu). Zazwyczaj zużycie zbĂłż z roku na rok systematycznie rosło - tak było nawet w kryzysowych sezonach 2007/08 i 2010/11. Tym razem ma być inaczej. Zużycie zbĂłż ma zmniejszyć si ˛e o 41 mln t, z czego aż 29 mln t ma przypadać na mniejsze zużycie na pasze (spadek o 3,7%), a 10 mln t na mniejsze zużycie na cele przemysłowe (spadek o 3,2%). Z kolei zużycie na produkcję żywności ma wzrosnąć´ o 4,5 mln t (wzrost o 0,7%). Otwarte pozostaje pytanie jak duże muszą być´ podwyżki cen lub zmniejszenie skłonności konsumentĂłw do płacenia, aby wywołać taki spadek popytu. Mimo wyraźnego spadku zużycia zbĂłż, ich zapasy na koniec sezonu i tak ulegną dosyć znaczącej redukcji. Wg IGC będą o 43 mln t mniejsze niż w ubiegłym sezonie. W rezultacie wspĂłłczynnik zapasy do konsumpcji spadnie do bardzo niskiej wartości 18,2% w porĂłwnaniu z 20,1% w sezonie 2011/12.