Informacje

Zakaz uboju rytualnego niekonstytucyjny

Trybunał Konstytucyjny  RP orzekł w dniu 10 grudnia 2014 r., w postępowaniu prowadzonym na wniosek Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, że przepisy ustawy o ochronie zwierząt w zakresie, w jakim zakazują one uboju rytualnego w rzeźniach, są niezgodne z Konstytucją RP.  
Wyrok jest opublikowany na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego -
http://trybunal.gov.pl/rozprawy/wyroki/art/7276-uboj-rytualny/
 
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
- Art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt w zakresie, w jakim nie zezwala na poddawanie zwierząt ubojowi w rzeźni według szczegĂłlnych metod wymaganych przez obrzędy regijne jest niezgodny z art. 53 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji
- Art. 35 ust. 1 i 4 ustawy w zakresie, w jakim przewiduje odpowiedzialność karną za poddawanie zwierząt ubojowi w rzeźni  według szczegĂłlnych metod wymaganych przez obrzędy regijne jest niezgodny z art. 53 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji.

Przepisy ustawy o ochronie zwierząt uznane przez TK jako niekonstytucyjne:
Art. 34 ust. 1: Zwierzę kręgowe w ubojni może zostać uśmiercone tylko po uprzednim pozbawieniu świadomości przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.
 
Art. 34 ust. 1.: Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisĂłw art. 6 ust. 1, art. 33  lub art. 34 ust. 1-4 podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Media cytują i komentują uzasadnienie wyroku przedstawione przez sędzię sprawozdawcę -Marię Gintowt - Jankowicz:
"UbĂłj rytualny podlega ochronie w ramach wolności religijnej, ponadto jest dopuszczalny w większości państw Unii Europejskiej.
Konstytucyjna gwarancja wolności religii obejmuje dokonywanie wszelkich czynności, praktyk, obrzędĂłw i rytuałĂłw, ktĂłre mają charakter religijny. Tym samym konstytucyjna ochrona obejmuje rĂłwnież czynności religijne dalekie od zachowań konwencjonalnych dominujących w danym państwie, w tym także czynności być może niepopularne z punktu widzenia społecznej większości - powiedziała w uzasadnieniu wyroku TK sędzia Maria Gintowt-Jankowicz.
Dodała, że "ubĂłj rytualny ma charakter religijny, jest praktykowany od wiekĂłw przez wyznawcĂłw judaizmu i islamu". - WspĂłłcześnie ubĂłj rytualny, mimo że najczęściej prowadzony jest w uprawnionych rzeźniach, w dalszym ciągu jest czynnością o charakterze liturgicznym - zaznaczyła."
Nie ma jeszcze oficjalnej wykładni dotyczącej aktualnego stanu prawnego przepisĂłw o ochronie zwierząt i oczekiwanego przez sektor mięsa rozstrzygnięcia wątpliwości czy wyrok TK skutkuje możliwością stosowania w Polsce wprost przepisĂłw unijnego rozrządzenia nr 1099/2009 w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania.

Wytyczne UE określone w motywie 18 preambuły do rozporządzenia nr 1099/2009 oraz art. 4 ust. 4 tego rozporządzenia pozwalają na ubĂłj bez ogłuszania: "W przypadku zwierząt poddawanych ubojowi według szczegĂłlnych metod wymaganych przez obrzędy religijne, wymogi ust. 1 nie mają zastosowania, pod warunkiem, że ubĂłj odbywa się w rzeźni."

Pozytywne rokowania na temat szans na legalizację ubojĂłw rytualnych i stosowanie prawa unijnego bez ograniczeń dla produkcji na eksport,  wynikają:
- z wypowiedzi Ministra Rolnictwa Marka Sawickiego dla PAP z 10.12.2014 r. pt. UbĂłj rytualny będzie dozwolony: "Jeżeli wyrok TK będzie opublikowany, to w Polsce będą obwiązywać bezpośrednio przepisy z rozporządzenia unijnego jako aktu do bezpośredniego stosowania." http://www.portalspozywczy.pl/mieso/wiadomosci/,108874.html

- z art. red. Ewy Siedleckiej (Gazeta Wyborcza 11.12.2014 r.) pt. "UbĂłj rytualny dozwolony też na eksport" na podstawie fragmentĂłw wypowiedzi Prezesa TK - Andrzeja Rzeplińskiego i komentarza autorki:
"Więcej światła na intencje Trybunału może rzucać wypowiedź Prezesa TK Andrzeja Rzeplińskiego, wygłoszona poza uzasadnieniem. Polemizował on ze stanowiskiem sędziĂłw zgłaszających zdania odrębne i prokuratora generalnego, że ubĂłj może być ograniczony ze względu na moralność publiczną."

"Trybunał orzekł, że gdy jego wyrok zostanie opublikowany, ubĂłj rytualny będzie regulowany w Polsce unijnym rozporządzeniem ubojowym. Dopuszcza ono taki ubĂłj do celĂłw uzewnętrzniania religii lub przekonań przez uprawianie kultu."

Historię 2-letnich starań o stworzenie warunkĂłw prawnych do prowadzenia uboju rytualnych i eksportu mięsa pochodzącego z takich ubojĂłw i gospodarczych skutkach zakazu obrazują artykuły na naszej stronie internetowej:

UE nie zakazuje uboju rytualnego. Minister Rolnictwa obiecuje rychłe przywrĂłcenie takich ubojĂłw w Polsce.( 8.01.2013 r.)
http://www.kipdip.org.pl/article/id/787
 
Uboje rytualne nie są zakazane w Unii Europejskiej. Głos Krajowej Izby w konsultacjach społecznych projektu zmian ustawy o ochronie zwierząt.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/790 (31.01.2013 r.)
 
PrzywrĂłcić w Polsce uboje rytualne. Tekst stanowiska Krajowej Izby w sprawie przywrĂłcenia w Polsce ubojĂłw rytualnych (tekst stanowiska przekazany w dniu 6 marca 2013 r,. sejmowej Komisji Rolnictwa). 11.03.2013 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/802
 
Słuszny protest branży mięsnej przed Parlamentem. 20.03.2013 r.
Tekst interwencyjnego pisma Krajowej Izby do premiera.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/805
 
Uboje rytualne - rząd zamierza pogodzić stan prawny z unijnymi przepisami. 8.05.2013 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/816
 
Projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt w sejmie. 29.05.2013 r. http://www.kipdip.org.pl/article/id/821
 
Apele rolnikĂłw i branży mięsnej o miejsca pracy w sektorze mięsa. 8.07.2013 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/825
 
Kto skorzysta na zakazie ubojĂłw rytualnych w Polsce. 12.07.2013 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/826
 
Na nic zdały się apele rolnikĂłw i przetwĂłrcĂłw mięsa. 15.07.2013 r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/827
 
Inicjatywa ustawodawcza Krajowej Rady Izb Rolniczych. 18.12.2013r.
http://www.kipdip.org.pl/article/id/874